మామిడి పళ్ళు, వాటి రకాలు, పేర్లు.

రచన: నూతక్కి రాఘవేంద్ర రావు.
తెది: 27-04-2009

నాకు తెలిసినంతవరకు, మామిడి పండ్లలో దరి దాపు నలభై రకాలు విన్నాను,తిన్నాను,
చూసాను.అందులో కొన్ని మాత్రమే గుర్తున్నాయి.

1) బంగినపల్లి: పసందయిన పండు.ఆంధ్రుల అభిమాన ఫలం ,కోత పండు

2) హిమాం పసందు: పేరెందుకు వచ్చిందో కాని అందరికీ పసందయినదే, కోత పండు.

3) మల్గోబా: ఇదీ కోత పండే కాని  ,ఎరుపు ఆకు పచ్చ ,పసుపు వర్ణాలు కలిపి     వుంటుంది . తీపిగా,రుచిగా వుంటుంది.కోత పండు.

4) పెద్ద రసం: చిన్న వాళ్ళనుండి పెద్ద వాళ్ల వరకు యీ పండంతే పడి చస్తారు.కోతకు పనికి రాదు ,రసం జుర్రుకోవల్సిందే.

5) చిన్న రసం : మహాధ్భుత ఫలం పుట్టిన ప్రతి వాడు తిని చావ వలసిదే ఒక్క సారయినా.ఇదీ రసం జుర్రుకొనే పండే.పెరుగు అన్నం లోకి మహా   రంజయిన పండు.

6) చెరుకు రసం : ఇదీ రసం కోవలోనిదే అధ్భుతమైన రుచి.

7) పంచదార కలశం: ఇది బంతి లాగా గుండ్రంగా వుండి పసందయిన రుచి. ఇది కూడా రసం కోవకే చెందుతుంది.

8) కలక్టరు మామిడి: ఇది కూదా కోత పండే.

9) చిత్తూరు మామిడి : ఇది అన్ని రకాల మామిడి పళ్ళు అయిపోయిన తరువాత అందుబాటులోకి వస్తుంది.త్వరగా చెడి పోవు.ఇది కోత కాయ. పచ్చిది కూడా తియ్యగా వుంటుంది.
 
10)జొన్న రాసి మామిడి: ఇది పచ్చి గా వున్నప్పుడు పుల్లగా వుండి ,పండితే తియ్యగా రసంలా వుంటుంది . చిన్నసైజు  పండు. చెత్తుకు గుత్తులుగా వేలాడతాయి విపరీతంగా కాస్తుంది. అందుకే జొన్న రాసి అని పేరు.

11)జలాలు:ఇది గొప్ప వూరగాయ రకం. కండ  కలిగి బలమైన తెంక కలిగి ఆంధ్రులంతా యిస్ఠపదే పచ్చడి కాయ.కొంచెం లేటుగా మార్కెట్టుకు వస్తుంది. యెంత కష్ట పడయినా యీ కాయతోనె ఆవకాయ పెట్టాలని ఆంధ్రులు ఆశిస్తారు.

12) తెల్ల గులాబి : ఇదీ  కండ కలిగి ఆవకాయకు  బాగా పనికొచ్చే  రకమే. పందితే తియ్యగా వుంటుంది.

13) ఎర్ర గులాబి:ఇది కూడా వూరగాయకు మంచి మామిడి రకం.

14) సొర మామిడి : ఇది కోత కాయ. పచ్చిది కూడా తియ్యగా వుంతుంది.ఎక్కువగా పాకానికి వచ్చిన పచ్చి కాయ తింటారు.సైజు లో చాలా పెద్ద గా వుంటుంది.

15) కొబ్బరి మామిడి :ఇది కూడా కోత రకమే. పచ్చిదే ఎక్కువ యిష్ట పడతారు.

నాకు తెలిసి మరో ఇరవై అయిదు రకాల దాకా వున్నాయి కాని, యిప్పుడు గుర్తు లేవు . మీ కొరకు తెలుసుకొని తరువాయి భాగంలో   తెలియ పరుస్తాను. ఇవి నాకు తెలిసినంత వరకు మాత్రమే . యింకా చాలా రకాలు వుండడ  వచ్చు.  చిన్నప్పుడు అన్నీ గుర్తుండేవి. వచ్చిన బంధువుల దగ్గర  వాటి పేర్లన్నీ యేకరువు పెట్టే వాళ్ళం.వాళ్ళకు మా తోట చూపించే పని ,పిల్లలం మాకే అప్పగించే వాళ్ళు మరి.మామిది పళ్ళ రకాల గురించి మరికొన్ని వివరాలు మరో సారి చర్చించుకొందాము.